Dolar ne olacak? Türkiye’de futbol sezonu da bitince tek tartışma konusu olarak dolar kaldı. Yüzeysel, kulak dolması, ideolojik, saçma veya teorik herkesin de bir fikri var aslında. Peki doların ekonomisi yani ABD ekonomisi ne durumda?
ABD ekonomisi, korona virüs ve kısıtlamalar derken nisan ve haziran ayları arasında yıllık %32,9 oranında küçüldü. Bu oran ABD tarihinin 1947’de kayıt tutmaya başladığından beri görülen en büyük düşüştü ve diğer rekor olarak kayda geçen 1958’deki %10’luk küçülmenin de tam üç katı. Son dönemlerde sağlık hizmetleri gibi hizmetlere yapılan harcamaların azalması da düşüşü artırdı.
Genel beklenti ise üçüncü çeyrek ile toparlanmanın başlaması idi. Ancak ABD’deki virüs vakaları arttıkça ve bazı bölgelerde de faaliyetlere kısıtlamalar getirildiğinden, toparlanma da durgunluk belirtileri gösteriyor. İşsizlik oranları endişe verici düzeyde ve diğer harcamalarında düşmesi sonucu temmuz ayında da ekonomiye güven azalmaya devam etti.
Amerika merkez bankası başkanı Jerome Powell yavaşlama konusunda uyardı. Powell bu gerilemeyi “yaşadıklarımızın en kötüsü” olarak nitelendirdi ve hükümeti Amerikalı hane halklarına ve işletmelere krizi atlatmaları için yardım etmeye çağırdı. Aslında bu çağrıyı tek yapan kişi de Powell değil. ABD Ticaret Odası baş politika sorumlusu Neil Bradley, “İkinci çeyrekte gayri safi yurtiçi hasılanın tarihsel düşüşünün şaşırtıcı haberleri hepimizi şok etmeli. Bu sarsıcı haberleri Kongre’yi hızla ilerlemeye zorlamalı.” dedi.
IMF 2020 yılında küresel büyümenin %4,9 düşeceğini tahmin ediyor. Ancak daha perşembe günü, Almanya üç aylık %10,1’lik rekor bir düşüş bildirirken, Meksika ekonomisi de çift haneli bir daralma bildirdi. Bir yıl önce aynı çeyrekle karşılaştırıldığında, ABD ekonomisi %9,5 daraldı. İhracat ve ithalat bir önceki yıla göre %20’den fazla düşerken, ABD ekonomisinin ana itici gücü olan tüketici harcamaları yıllık %10,7 azaldı.
ABD’de de mayıs ve haziran aylarında güçlü işe alımlara rağmen şubat ayından bu yana yaklaşık 15 milyon kişi işini kaybetti. Ayrıca Amerikalı yetişkinlerin yarısından fazlasının pandemiden bu yana kesilen gelirlerle yaşadığı belirtiliyor. ABD’nin bu ağır hasardan kurtulmasının uzun yıllar alacağı da aşikâr.
Amerikan Kongresi şu dönemde başka bir ekonomik yardım paketini tartışıyor, ancak işsizlik yardımlarına yönelik 600 dolarlık acil durum ekinin sona ermesinden önce bir anlaşmaya varılması pek mümkün görünmüyor ki, bu da Amerikalılara başka bir ekonomik şok olacaktır.
Bir diğer önemli aktör FED ise geçen çarşamba günü faiz oranlarını 0% olarak devam edileceğini açıkladı. FED ’in iddiasına göre ABD ekonomisinde toparlanma sinyalleri var. Birçok ekonomi uzmanı, FED Politika komitesinin her şey normale dönene kadar bu oranlarda duracağını düşünüyor.
Bu veriler ışığında doların sterlin karşısında yeni trendinin 1,25 – 1,28 bandında olacağını düşünüyorum. 1,3 ve üstü İngiltere açısından oldukça tehlikeli olabilir. 1,25 altı ise bugünkü ekonomik göstergelerle pek mümkün gözükmüyor.