Incoterms, ICC tarafından düzenlenen ve telif hakkı ile korunan, ilk versiyonu 1936 yılında yayınlanmış; uluslararası ticarette ürünlerin taşınması sürecindeki risk, sorumluluk ve maliyetlerin ticari taraftan hangisinde olduğunu belirleyen kurallar bütünüdür. Incoterms aşağıdaki olası itilaf sorularını baştan belirlediği için tüccarlar arasındaki yanlış anlamaları önemli ölçüde azaltır ve böylece ticari anlaşmazlıkları ve davaları en aza indirir.
- Uluslararası seyahatin her bir kısmının maliyetini karşılamaktan kim sorumludur?
- Uluslararası seyahatin her bir bölümündeki riskten kim sorumludur?
- Nakliye düzenlemesinden kim sorumludur?
- Malların sigortalanmasını sağlamaktan kim sorumludur?
- Hangi belgeler gerekli ve bundan kim sorumludur?
Hali hazırda 4 ana başlık altında ( teslim yerinin belirlenmesi üzerine E, F, C, D grupları olarak); ürünlerin taşınma şekli ( kara, hava, deniz ) ve her bir bölümün risk ve maliyetini karşılayacak tarafa göre farklı anlaşmalara uygun 11 adet Incoterms bulunmaktadır. Bir dış ticaret işleminde, fiyatlamadan başlayarak operasyonun tamamlanması ve dokümantasyona kadar he rşey bu belirlenen kurala uygun yapılacağından Incoterms konusu çok iyi bilinmelidir.
Incoterms zaman içerisinde gelişen ve değişen ihtiyaçlara uygun olarak tam 7 defa irili ufaklı değişikliklere, eklenti ve çıkartmalara uğramıştır. Yine 1 Ocak 2020 tarihinden geçerli olmak üzere köklü değişiklikler yapılması planlanmaktadır.
Gerek Avrupa Birliğinin yeni gümrük mevzuatına uygun olmayışı gerekse ihracattan ziyade iç ticarete daha çok hizmet etmesi ve yerel operasyonlar gerektirmesi nedeniyle EXW kaldırılacaktır. Yine çok nadir olarak ve genelde dökme malların ticaretinde kullanılan FAS da artık Incoterms içerisinde olmayacaktır. DDP ise EXW ile aynı sebepten dolayı kaldırılırken yerine iki farklı kural konulması planlanıyor.
DTP : Mallar varıştaki bir terminale teslim edildiğinde (örneğin liman, hava alanı veya ulaşım merkezi), gümrük vergileri de dahil olmak üzere nakliye ile ilgili tüm masraflardan satıcı sorumludur.
DPP : Mallar bir nakliye terminalinden başka bir yere (örneğin, alıcı tarafından verilen bir adrese) teslim edildiğinde gümrük vergileri de dahil olmak üzere, nakliye ile ilgili tüm masraflardan sorumludur.
Buna karşın esnek yapısının yanı sıra ihracat gümrük beyannamesinin ihracatçı tarafından tamamlanmasını şart koşması ve ihracat ülkesinde farklı adreslere teslimat alternatifi sunması sayesinde, toplam ticaretin neredeyse 40% ile en sık kullanılan kurallarından birisi olan, FCA da kara ve deniz taşımacılığı için iki farklı varyasyona bölünecektir.
Incoterms ailesine son olarak CNI eklenmektedir. Kural olarak CNI de ihracatçı mal bedeli ve navlun sigortası sorumluluğunu üstlenirken alıcı nakliye riskinden sorumlu olacaktır. FCA ile CFR/CIF arasındaki boşluğu kapsamayı amaçlayan bu teslim şekli; FCA teslim şeklinin içeriğinde olmayan uluslararası sigortayı ve CFR/CIF kapsamı dışında olan ithalat limanına teslimata kadar taşımadan kaynaklanabilecek riskin, ihracatçı tarafından üstlenilmesini gerektirecektir.
Son not olarak E-Ticarette Incoterms konusunda; B2B (firmadan firmaya) e-ticaret anlaşmalarının çoğu EXW, CPT veya CIF olarak B2C (firmadan tüketiciye) işlemlerin çoğu CPT veya CIF (ve bazen DDP) kullanılmaktadır. Son değişikliklerden sonra E-ticaret anlaşmalarında da değişiklikler beklenebilir.
